واڵتەر سیدنی ئادەمز

واڵتەر سیدنی ئادەمز
واڵتەر سیدنی ئادەمز
	</img> واڵتەر سیدنی ئادەمز
لەدایک بوون	٢٠ی کانوونی دووەمی ١٨٧٦; ; ; ; </br> ئەنتیکە, تورکیا
مرد	١١ی ئایاری ١٩٥٦ (تەمەن 79); ; ; ; </br> پاسادینا، کالیفۆرنیا, ئەمریکا
ڕەگەزنامە	ئەمریکی
خەڵاتەکان

واڵتەر سیدنی ئادەمز (بە ئینگلیزی : Walter Sydney Adams ) (لە دایک بووی ٢٠ی کانوونی دووەمی ١٨٧٦ – ١١ی ئایاری ١٩٥٦ کۆچی دوایی)فەلەکناسی ئەمریکی بووە. ^[١] ^[٢] ^[٣] ^[٤] بەناوبانگە بەو کارانەی ئەنجامی داوە لە بواری سپێکترۆسکۆپیدا. ^[٥]

ژیان و کار

واڵتەر ئادەمز لە ئەنتیکە لەژێر دەسەڵاتی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی لەدایکبووە، لە دایک و باوکی میسیۆنەری لوسیەن هارپەر ئادەمز و نانسی دۆرانس فرانسیس ئادەمز ^[٦] و لە ساڵی ١٨٨٥ چوونەتە وڵاتی ئەمریکا ^[١] لە ساڵی ١٨٩٨ لە کۆلێژی دارتمۆس دەرچووە و تەواوی کردووە، پاشان لە شیکاگۆ بەردەوام بووە لە خوێندن و لە ئەڵمانیا بە هەمان شێوە. دوای گەڕانەوەی بۆ ئەمریکا دەستی بە پیشەکەی کرد لە بواری فەلەکناسی کە گەیشتە لوتکە کاتێک بوو بە بەڕێوەبەری ڕوانگەی چیای ویلسۆن .

سەرنجی سەرەکی ئەو لێکۆڵینەوە بوو لە سپێکتری ئەستێرەیی . ئەو کار لەسەر سپێکترۆسکۆپی خۆر دەکات و بە هاوبەشی پەیوەندییەکی لە نێوان توندی ڕێژەیی هەندێک هێڵی سپێکتراڵ و گەورەیی ڕەهای ئەستێرەیەکدا دۆزیەوە. توانی نیشان بدات کە دەتوانرێت سپێکترەکان بەکاربهێنرێت بۆ دیاریکردنی ئەوەی کە ئایا ئەستێرەیەک زەبەلاحە یان کوێرە . لە ساڵی 1915 دەستی بە لێکۆڵینەوە لە هاوڕێی سیریوس کرد و بۆی دەرکەوت کە سەرەڕای قەبارەی تەنها کەمێک لە زەوی گەورەترە بەڵام ڕووی ئەستێرەکە بۆ هەر یەکەیەک ڕووبەرێک لە خۆر ڕووناکترە و نزیکەی بە هەمان قەبارەی ئەستێرەکە . ^[٧] ئەستێرەیەکی لەو جۆرە دواتر بە کۆترێکی سپی ناسرا . لە ساڵی ١٩٢٥دا باسی لە گۆڕانکارییەکی سووری کێشکردن کرد کە بەهۆی سیریوس بیەوە دروست بووە؛ ئەمەش وەک پشتڕاستکردنەوەی بەرچاوی تیۆری ڕێژەیی گشتی ئەلبێرت ئەنیشتاین سەیر دەکرا. ئێستا زانراوە کە پێوانە ڕاپۆرتکراوەکانی هەڵە بوون. لەگەڵ تیۆدۆر دانهام بوونی بەهێزی دووەم ئۆکسیدی کاربۆنیان لە سپێکتریمی ژێر سووری ڤینۆسدا دۆزیەوە .

ئادەمز لە تەمەنی ٧٩ ساڵیدا لە شاری پاسادینا لە ویلایەتی کالیفۆرنیا کۆچی دوایی کرد.

خەڵات و ڕێزلێنان

خەڵات و ڕێزلێنان

ئەندامی کۆمەڵەی فەلسەفی ئەمریکی (١٩١٥) ^[٨]
مەدالیای زێڕی کۆمەڵەی فەلەکناسی شاهانە (١٩١٧) ^[٩]
ئەندامی ئەکادیمیای نیشتمانی زانستی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا (١٩١٧) ^[١٠]
مەدالیای هێنری دراپەر لە ئەکادیمیای نیشتمانی زانستەکانەوە (١٩١٨) ^[١١]
هاوڕێی ئەکادیمیای هونەر و زانستی ئەمریکی (١٩٢٢) ^[١٢]
خەڵاتی ڤاڵز لە ئەکادیمیای زانستی فەرەنسی (١٩٢٣) ^[١٣]
Prix Jules Janssen, بەرزترین خەڵاتی کۆمەڵەی فەلەکناسی فەرەنسا, کۆمەڵگەی فەلەکناسی فەرەنسی (١٩٢٦)
مەدالیای بروس (١٩٢٨) ^[١٤] ^[١٥]
مەدالیای یانسن لە ئەکادیمیای زانستی فەرەنسی (١٩٣٤)
ئەندامی بیانی کۆمەڵەی شاهانە (ForMemRS) (1950) ^[١]
هێنری نۆریس ڕوسیل وانەوتنەوە (١٩٤٧)

ناوی لێنراوە

ئەستێرە بچووکەکە 3145 واڵتەر ئادەمز .
کانییەکەی ئادەمز کە کانییەکە لەسەر مەریخ . ^[١٦]
کانییەکەی ئادەمز لەسەر مانگ بە هاوبەشی بەناوی ئەوەوە ناونراوە، جۆن کاوچ ئادەمز و چارڵز هیچکۆک ئادەمز .

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا ^ب Stratton, F. J. M. (1956). "Walter Sydney Adams 1876-1956". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 2: 1–25. doi:10.1098/rsbm.1956.0001. JSTOR 769472. S2CID 129593096.
^ MNRAS 117 (1957) 243
^ Obs 76 (1956) 139
^ PASP 68 (1956) 285
^ «Walter Adams | American astronomer | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). لە ٢ی ئایاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «Walter Sydney Adams Papers». www.amphilsoc.org. لە ڕەسەنەکە لە ١ی ئایاری ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە.
^ F. Wesemael, A comment on Adams's measurement of the gravitational redshift of Sirius B Royal Astronomical Society, Quarterly Journal (ISSN 0035-8738), 26, Sept. 1985, 273-278
^ «APS Member History». search.amphilsoc.org. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ Awarding of RAS gold medal
^ «Walter Adams». www.nasonline.org. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «Henry Draper Medal». National Academy of Sciences. لە ١٩ی شوباتی ٢٠١١ ھێنراوە.
^ «Book of Members, 1780-2010: Chapter A» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. لە ٦ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە.
^ «Prix Benjamin Valz». Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences. 177: 1366. December 17, 1923. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
^ Bruce Medal page
^ Awarding of Bruce Medal
^ «Honorary Member: Walter Sydney Adams». Royal Astronomical Society of Canada. ١١ی ئایاری ٢٠١٢. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[frs-1] ئ ^ا ^ب Stratton, F. J. M. (1956). "Walter Sydney Adams 1876-1956". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 2: 1–25. doi:10.1098/rsbm.1956.0001. JSTOR 769472. S2CID 129593096.

[obitmnras-2] MNRAS 117 (1957) 243

[obitobs-3] Obs 76 (1956) 139

[obitpaps-4] PASP 68 (1956) 285

[5] «Walter Adams | American astronomer | Britannica». www.britannica.com (بە ئینگلیزی). لە ٢ی ئایاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[6] «Walter Sydney Adams Papers». www.amphilsoc.org. لە ڕەسەنەکە لە ١ی ئایاری ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە.

[sirius-7] F. Wesemael, A comment on Adams's measurement of the gravitational redshift of Sirius B Royal Astronomical Society, Quarterly Journal (ISSN 0035-8738), 26, Sept. 1985, 273-278

[8] «APS Member History». search.amphilsoc.org. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[9] Awarding of RAS gold medal

[10] «Walter Adams». www.nasonline.org. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[Draper-11] «Henry Draper Medal». National Academy of Sciences. لە ١٩ی شوباتی ٢٠١١ ھێنراوە.

[AAAS-12] «Book of Members, 1780-2010: Chapter A» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. لە ٦ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە.

[Comptes1923-13] «Prix Benjamin Valz». Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l'Académie des Sciences. 177: 1366. December 17, 1923. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[14] Bruce Medal page

[15] Awarding of Bruce Medal

[16] «Honorary Member: Walter Sydney Adams». Royal Astronomical Society of Canada. ١١ی ئایاری ٢٠١٢. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]

[١٤]

[١٥]

[١٦]